- Princip indukcije i dedukcije na primjeru impresionstičke kritike Jovana Skerlića i stvaralaštva Vladislava Petkovića Disa -

 

U srijedu, 24. marta 2021. godine, uz prisustvo pedagogice Vanje Rakočević, učenici odjeljenja III-J i profesorica Irena Pavlović sproveli su online Ogledni čas na temu Princip indukcije i dedukcije na primjeru impresionstičke kritike Jovana Skerlića i stvaralaštva Vladislava Petkovića Disa.

Čas u trajanju od 30 minuta baziran je na konceptu prezentovanja originalne teze učenika da su se dva suprotstavljena predstavnika domaće moderne Skerlić i Dis kretali različitim smjerovima, ali suštinski istog pogleda. Poznati kritičar oštrog pera i boemski pjesnik polaze od dva dijametralno različita gledišta koja se međusobno isključuju, ali dolaze do iste poente: Skerliću je primarno društvo koje je odraz pojedinačnih sudbina (ono je rezultat djelovanja pojedinca), dok Dis primat daje individuama koje svojim životom predstavljaju odraz društvenih prilika: pjesnik kao pojedinac i njegove pjesme su rezultat društvenih okolnosti.

Saradničkim učenjem, učenici su upotpunili tezu ranije dodijeljenim čitalačkim zadacima, te zajedno konstruisali istovjetnu prezentaciju u PowerPoint programu. Predstavnici grupa su čitali rezultate svojih istraživanja i to, najprije, o autentičnosti metrike Disvog stiha, zatim, odlikama impresionističke kritike s početka 20. vijeka, te iščitavali originalni tekst Skerlićeve ,,vitalističke” kritike povodom Disovog stvaralaštva ,,Jedna književna zaraza”.

Nakon centralnog dijela i predočavanja principa indukcije i dedukcije na navedenom primjeru, učenici su zajedničkim zalaganjem došli do identičnog zaključka i istakli subjektivizam i konzervativnost kao mane impresionističke kritike. Poentirano je da književna kritika treba da teži objektivnosti, a da ujedno bude dovoljno liberalna i vizionarska, kako bi naslutila i prepoznala sve nadolazeće kvalitete budućih epoha književne umjetnosti.